- αφαλάτωση
- Η αφαίρεση του άλατος που περιέχεται σε μια ουσία. Λέγεται και αφάλιση.
Η ανάγκη παραγωγής πόσιμου νερού από τα μεγάλα αποθέματα του θαλασσινού ώθησε την τεχνολογία να αναζητήσει μεθόδους μετατροπής, έπειτα από μια ειδική κατεργασία, του αλμυρού νερού σε πόσιμο. Χρονολογικά η ιδέα της α. δεν είναι νέα. Λέγεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες ναυτικοί, στα μακρινά ταξίδια τους, έβραζαν το θαλασσινό νερό σε άμβυκες και με το συμπύκνωμα των ατμών κατόρθωναν να προμηθεύονται πόσιμο νερό. Στη νεότερη εποχή, στα ατμοκίνητα πλοία είχαν εγκαταστήσει βραστήρες για την αντιμετώπιση των αναγκών σε πόσιμο νερό. Η απαρχή της συστηματικής επιστημονικής α. έγινε με την ίδρυση του κρατικού Γραφείου Αλμυρού Νερού στις ΗΠΑ (1952). Στην Ευρώπη έγιναν παρόμοια πειράματα με την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Χημικής Μηχανικής. Το 1962 έγινε στην Αθήνα το πρώτο Διεθνές Συμπόσιο Α. Επακολούθησε και δεύτερο, πάλι στην Αθήνα (1967). Από τότε οι έρευνες για την α. προχώρησαν πολύ και για την πραγματοποίηση του σκοπού υιοθετήθηκαν διάφορες διαδικασίες με κυριότερες τις ακόλουθες:
1. Μέθοδοι απόσταξης: εξάτμιση πολλαπλής ενέργειας, εξάτμιση σε κάθετους μακρούς σωλήνες, στιγμιαία εξάτμιση, εξάτμιση με θερμοσυμπίεση, εξάτμιση από ρευστό αιωρούμενο σώμα.
2. Μέθοδοι με μεμβράνες: ανάστροφη ώσμωση, ηλεκτροδιάλυση.
3. Μέθοδοι με κατάψυξη: άμεση κατάψυξη, έμμεση κατάψυξη, κατάψυξη με σύγχρονο σχηματισμό υδριτών.
4. Μέθοδοι διύγρανσης: διύγρανση πολλαπλής ενεργείας με ηλιακή θερμότητα, ηλιακή απόσταξη μεγάλης επιφάνειας.
5. Μέθοδοι με ιοντοεναλλαγή: διάφορες παραλλαγές ιοντοεναλλαγής και αναγέννησης των ιοντοεναλλαγών ανάλογα με το είδος των αλάτων.
6. Μέθοδοι εκχείλισης με διαλύτες: με αυτές γίνεται εκμετάλλευση της διαλυτότητας των αλάτων σε ορισμένους διαλύτες, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες στο νερό και της δυνατότητας απομάκρυνσής τους με διάλυσή τους.
Από τις παραπάνω μεθόδους, αρκετές δεν χρησιμοποιούνται σε βιομηχανική κλίμακα, γιατί δεν συμφέρουν οικονομικά και τεχνολογικά. Η πρώτη εγκατάσταση α. στην Ελλάδα έγινε το 1964 στη Σύμη.
Εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, όπου το θαλασσινό νερό συγκεντρώνεται σε μεγάλες δεξαμενές.
* * *η1. η αφαίρεση ή μείωση των διαλυτών αλάτων που περιέχονται σε κάποια ουσία2. η διαδικασία απομάκρυνσης των αλάτων από αλατούχα νερά και ιδίως από το θαλασσινό νερό.[ΕΤΥΜΟΛ. αφαλάτωση < αφ- (< απο-) + άλας (-ατος) + κατάλ. (-ωση). Πρόκειται για απόδοση στα Ελληνικά ξεν. όρου (πρβλ. desalinization].
Dictionary of Greek. 2013.